Pięknie jest zobaczyć świat na nowo.

Zawsze kiedy oglądałem obrazy, gdzie brzozy są „głównymi bohaterami” lub znajdują się w tle, miałem nieodparte wrażenie, że jest to banał bazujący na szablonach i schematach. Kicz. Może nie równoważny z „jeleniem na rykowisku”, czy też „łabędziami w stawie”, ale jednak... Nawet Jerzy Kossak swoimi końsko brzozowymi obrazami nie był w stanie mnie do brzozy przekonać. Nie mówiąc o malarstwie rosyjskim gdzie też jest jej sporo. Taki krajobraz. W plenerze nie można było udawać, że tych drzew nie ma.

Niektóre pejzaże, które same w sobie były ucztą dla zmysłów, traciły w moich oczach z powodu gdzieś tam wyłaniających się brzóz. Dla mnie było to sentymentalne, niskich lotów malarstwo. Coś w rodzaju: patrzcie jakie ładne drzewka, a jak dodam do tego ślicznego konika to wszyscy będą podziwiać. Może jeszcze rzeźbiona w gipsie złota ramka?

Nie, żebym miał jakąś malarską brzozofobię, ale zawsze to drzewo w obrazie kojarzyło mi się z kiczem. Próbowałem, siląc się na obiektywizm, przełamać moją niechęć, ale poległem. I nikt, ani nic, nie było w stanie mnie przekonać do tego drzewka.

Nie przewidziałem jednego... W zeszłym tygodniu „stał się cud”!

Po raz pierwszy w plenerze miałem czas, żeby przypatrzeć się brzozie z bliska. Nie jako fragmentowi krajobrazu, nawet nie jako drzewu. Udało mi się przegonić z pamięci wszystkie nieszczęsne, zamalowane niby brzozami, prostokąty płótna.

Nie pamiętam dokładnie kto, ale chyba francuski malarz Jean-Baptiste-Camille Corot, mówił o pokorze wobec natury.

Patrząc na brzozy zrozumiałem, że w naturze nie ma nigdy kiczu. Nie zawsze dostrzegamy jej piękno. Patrzymy przez pryzmat tego co wiemy. Gdybyśmy odrzucili naszą wiedzę oraz doświadczenie? Obserwowali to co nas otacza tak jakbyśmy to pierwszy raz w życiu zobaczyli?

Pięknie jest zobaczyć świat na nowo. Poza szablonami i schematami.

Brzozy w naturze - tak! W malarstwie - nadal ich nie lubię, wręcz nie znoszę.

Nie będzie więc malarstwa jako ilustracji do tego wpisu. Zamiast tego, zdjęcia i krótki dźwiękowy film.

Kliknij tutaj aby przenieść się do spisu treści bloga.

Copyright © Kazimierz Ratajczak